Jak zapewnić seniorom radosne i bezpieczne Święta Bożego Narodzenia?
Święta Bożego Narodzenia to czas, który kojarzy nam się z pełnymi ciepła i bliskości spotkaniami rodzinnymi. Wśród nas jest jednak wiele osób starszych, dla których te dni nie zawsze są radosne. Seniorzy zmagają się nie tylko z brakiem samodzielności i ograniczeniami zdrowotnymi, ale też z samotnością, która w tym czasie szczególnie mocno doskwiera.
Zadbajmy więc podczas świąt w wyjątkowy sposób o naszych seniorów – starszych rodziców, dziadków, podopiecznych czy samotnych sąsiadów. Zapewnijmy im radość, bezpieczeństwo i poczucie bycia ważną częścią świątecznych obchodów. Jak to możemy zrobić?
Przygotowania świąteczne dostosowane do seniorów
Przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia kojarzą nam się ze wzmożoną aktywnością – gruntowne sprzątanie, gotowanie większej ilości potraw, dekorowanie domu. Wszystko to wprowadza do otoczenia osoby starszej niecodzienne elementy. Dla seniorów, którzy często cenią sobie przewidywalność i rutynę, może to być źródłem stresu i niepokoju. Dlatego podczas przygotowań świątecznych starajmy się zachować stały rytm dnia. Utrzymanie regularnych godzin posiłków, snu i innych codziennych czynności pomoże seniorom poczuć się bardziej komfortowo i bezpiecznie.
Upewnijmy się też, że seniorzy regularnie przyjmują przepisane im leki. W ferworze przedświątecznego zamieszania osoby starsze lub ich opiekunowie łatwo mogą zapomnieć o wzięciu kolejnej dawki.
W okresie przedświątecznym często pojawia się pokusa, aby zająć się dodatkowymi porządkami, takimi jak przemeblowanie czy generalne sprzątanie szaf. Jednak dla osób starszych, szczególnie tych z problemami z pamięcią lub orientacją, nagłe zmiany w otoczeniu mogą być dezorientujące i stresujące. Dlatego unikajmy przestawiania mebli czy dużych zmian w układzie domu. Zamiast tego lepiej skupić się na prostych, świątecznych dekoracjach. Wprowadzając nowe elementy do otoczenia, jak choinka czy świąteczne ozdoby, warto też robić to stopniowo, aby nie zaburzyć znanej i lubianej przez seniorów przestrzeni.
Jeśli stan zdrowia na to pozwala warto włączyć seniora do aktywnych przygotowań przedświątecznych. Może wykonywać wiele lżejszych prac, które nie wymagają dużego wysiłku czy skomplikowanych umiejętności. Pieczenie ciastek, przygotowywanie prostych potraw czy ozdób świątecznych pomoże osobie starszej poczuć się potrzebną i docenioną w tym wyjątkowym czasie.
Bezpieczne dekorowanie domu na święta
Wybierając ozdoby świąteczne i dekorując nimi dom powinniśmy zwrócić uwagę na to, by były one bezpieczne dla osoby starszej.
Przewody i przedłużacze, np. do lampek choinkowych, powinny być ułożone na podłodze w takim miejscu, by nie stanowiły przeszkody dla osoby starszej. Aby nie zwiększały ryzyka potknięcia się czy upadku. Dekoracje nie powinny też blokować dostępu do często używanych pomieszczeń. Dla seniorów z problemami wzrokowymi warto stosować kontrastowe kolory dekoracji. Łatwiej je odróżnić od tła, co jest szczególnie ważne w miejscach takich jak schody czy progi.
Ozdoby świąteczne powinny być łatwe w montażu. To pomoże nam włączyć osobę starszą we wspólne dekorowanie domu. Warto wybrać więc dekoracje lekkie, niewymagające stosowania ostrych narzędzi lub skomplikowanych instrukcji. Istotne jest także, aby ozdoby były trwałe i bezpieczne w użyciu, np. światełka LED są mniej podatne na przegrzewanie się niż tradycyjne żarówki.
Dekoracje świąteczne mają ogromny wpływ na atmosferę w domu i mogą znacząco poprawić nastrój seniorów. Dlatego też warto wybierać te, które mają dla nich szczególne znaczenie. Tradycyjne ozdoby będą przypominać im własne święta z dzieciństwa. Nowe mogą stać się symbolem obecnych świąt spędzanych z rodziną. Kolory, światła i zapachy świąt mogą ożywić wspomnienia i stworzyć poczucie ciepła, wspólnoty oraz przynależności. To niezwykle ważne dla dobrostanu emocjonalnego seniorów w tym wyjątkowym okresie.
Świąteczne spotkania rodzinne z seniorem
Święta Bożego Narodzenia to czas, który wielu z nas spędza w gronie rodziny. Gdy w naszym domu są seniorzy ważne jest, aby planować świąteczne spotkania z uwzględnieniem ich potrzeb i możliwości.
Przed świętami warto porozmawiać z rodziną i ustalić, jak powinny wyglądać wizyty świąteczne. Ważne, aby odwiedziny były przyjemnością, a nie źródłem zmęczenia dla seniora. Planując czas trwania spotkań oraz liczbę gości należy wziąć pod uwagę potrzebę odpoczynku i ograniczoną wytrzymałość osoby starszej.
Jeśli istnieje ryzyko, że pewne sytuacje mogą zdenerwować seniora, warto poinformować o tym pozostałych członków rodziny. Wskazane jest wyjaśnienie, że drażliwość czy agresja osoby starszej mogą wynikać z choroby, zmęczenia lub zbyt dużej ilości wrażeń. Zrozumienie i współczucie ze strony bliskich mogą znacznie ułatwić przebieg świątecznych spotkań.
Na wszelki wypadek warto zapewnić seniorowi ciche miejsce, gdzie będzie mógł odpocząć od świątecznego zgiełku. Może to być osobny pokój, w którym senior będzie mógł usiąść wygodnie, zrelaksować się, a nawet zdrzemnąć.
W niektórych sytuacjach może być korzystne zrezygnowanie z tradycyjnych, dużych rodzinnych zjazdów na rzecz mniejszych, bardziej intymnych spotkań. Zaprośmy wtedy tylko najbliższych członków rodziny, by senior mógł świętować w bardziej spokojnej i kameralnej atmosferze.
Świąteczna dieta seniora
Tradycyjne Święta Bożego Narodzenia kojarzą się z obfitymi posiłkami i suto zastawionymi stołami. Jednak kiedy w gronie świątecznych uczestników są seniorzy przy planowaniu świątecznego menu należy uwzględnić ich ograniczenia dietetyczne i preferencje.
Przygotowując posiłki świąteczne dla seniora warto wybierać metody gotowania, które są zdrowsze i lżejsze dla układu trawiennego. Zamiast smażonego karpia lepiej wybrać karpia pieczonego w folii, co znacznie redukuje zawartość tłuszczu. Gotując kompot z suszu poszukajmy owoców, które nie są dosładzane w procesie produkcji. Zupa grzybowa z gęstym jogurtem zamiast śmietany będzie lżejsza. Dodanie kminku do potraw z grochu i kapusty pomoże w trawieniu.
Zamiast słodkich soków i napojów lepszym wyborem będzie woda niegazowana z dodatkiem cytryny. W przypadku problemów z niestrawnością pomocne mogą okazać się herbatki ziołowe, takie jak rumianek czy prawoślaz, które wspomagają trawienie i łagodzą zgagę.
Przy świątecznym stole ważne są również umiar i odpowiednie porcje. Zwracajmy uwagę, by osoba starsza nie przeciążała swojego żołądka zbyt obfitym posiłkiem. Lepiej skosztować różnych potraw, ale po trochu.
Prezenty odpowiednie dla seniora
Święta Bożego Narodzenia to wyjątkowy czas obdarowywania się prezentami. Nie zapominajmy tu o seniorach. Starannie wybrane upominki mogą być wyrazem naszej uwagi i szacunku dla ich potrzeb i preferencji.
Pomysłów na upominek świąteczny dla seniora jest bardzo wiele. Poniżej przedstawiamy kilka inspiracji:
– dla zdrowia – zestawy witamin i mikroelementów, ciśnieniomierz, poduszka ortopedyczna, hydromasażer do stóp,
– dla ciepła i komfortu – puchaty koc, szal (może własnoręcznie wykonany na drutach?), rękawiczki, miękkie kapcie, termofor,
– dla aktywności fizycznej – kijki do nordic walking, karnet na zajęcia jogi dla seniorów lub na basen, kurs tańca,
– dla ćwiczenia umysłu – scrabble, gry planszowe, łamigłówki, karty do gry,
– dla seniorów, którzy lubią czytać – akcesoria ułatwiające tę czynność, takie jak lupa z ledowym podświetleniem czy ekran powiększający, książki z dużymi literami, audiobooki,
– przyjemne drobiazgi – album na rodzinne zdjęcia, elegancki zestaw kosmetyków, perfumy, kubek z fajnym nadrukiem i zestaw herbat, płyty z ulubioną muzyką, etui na okulary.
Pamiętajmy, że prezent dla seniora nie musi być wyłącznie praktyczny. Ma mu przede wszystkim przynieść dużo radości, wywołać pozytywne emocje oraz prawdziwy uśmiech na twarzy.
Aby Święta Bożego Narodzenia nie były samotne
Święta Bożego Narodzenia to czas, który kojarzymy z rodzinnym ciepłem i bliskością. Dla wielu osób starszych może być to jednak okres wyjątkowo trudny. Seniorzy, którzy żyją samotnie, często odczuwają w tym czasie brak bliskich, co może prowadzić do poczucia izolacji i smutku. Dlatego wiele organizacji charytatywnych i grup społecznych organizuje specjalne wigilie dla samotnych seniorów. W ten sposób mają oni możliwość spędzenia tego dnia przy wspólnym stole, w gronie innych ludzi.
Osoby chcące pomóc mogą zaangażować się też w wiele innych działań. Odwiedzanie samotnych seniorów w ich domu, przygotowywanie i rozdawanie świątecznych paczek, zapraszanie seniorów (sąsiadów, znajomych) do spędzenia świąt w gronie własnej rodziny, organizowanie wirtualnych spotkań świątecznych dla seniorów, ze wspólnym składaniem sobie życzeń i śpiewaniem kolęd – to tylko parę przykładów dobrych inicjatyw.
Każdy z nas, jeśli tylko zechce, może wesprzeć takie działania – osobiście lub choćby małym datkiem finansowym. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ pomaga przełamać barierę samotności i dać seniorom poczucie, że są ważną częścią społeczności.
Dobrych i bezpiecznych Świąt Bożego Narodzenia!
Photo: © tan4ikk – stock.adobe.com