Catarakcta czyli zaćma to zmętnienie soczewki w oku. Jest efektem zaburzeń przemiany materii soczewki i utraty jej przejrzystości i może prowadzić do całkowitej utraty widzenia.
Soczewka w oku z wiekiem traci elastyczność. Staje się coraz grubsza za sprawą odkładających się w niej cząsteczek białka i grubiejących włókien. To sprawia, że cząsteczki światła nie załamują się odpowiednio i mają utrudniony dostęp do dna oka, a sama soczewka traci przejrzystość. Z czasem soczewka mętnieje i pojawiają się na niej plamki, które zmniejszają ostrość widzenia. Im więcej plamek tym choroba staje się coraz bardziej zaawansowana.
Operacja polega na wymianie mętnej soczewki na sztuczną.
Najczęstszymi przyczynami zaćmy są
– wiek ( zaćma naturalna)
– przyjmowanie przez lata określonych leków
– zaćma cukrzycowa
– zaćma pourazowa,
Po 60-tym roku życia człowiek może mieć początki zmętnień soczewki, co przekłada się na określone dolegliwości -związana z procesem starzenia się organizmu.
Zmętnienie soczewki w oku może być również spowodowane przyjmowanymi przez lata określonymi lekarstwami. Np. steroidami zażywanymi w związku z astmą lub reumatoidalnym zapaleniem stawów – mówimy wtedy o tzw. zaćmie polekowej.
W przypadku zaćmy cukrzycowej przyczynami są zaburzenia metaboliczne. W przypadku tej ostatniej zmętnienia powstają na skutek urazów oka lub głowy, np. odniesionych w dzieciństwie. Spotykana jest również zaćma wrodzona: kiedy dziecko rodzi się z mętną soczewką lub soczewka mętnieje w kilka lub kilkanaście lat od momentu urodzenia.
Podstawowymi objawami zaćmy są: pogorszenie ostrości widzenia do dali, zamglone widzenie do dali, „dwojenie” w oczach, odczucie „oślepienia” w nocy podczas spojrzenia na światło sztuczne, zamazywanie się tekstu podczas czytania i pisania, zmęczenie podczas czytania, łzawienie, słabe widzenie w słoneczny dzień.
Jak przygotować się do operacji?
Na około 2 tygodnie przed zabiegiem lekarz powinien nam zlecić morfologie krwi, EKG, badanie moczu i pomiar poziomu glukozy we krwi ( dla diabetyków). W przypadku jeśli wyniki będą prawidłowe pacjent otrzymuje specjalne zaświadczenie kwalifikujące do dalszego leczenia. W przypadku przyjęcia do szpitala ( kliniki) pacjent jest poddawany badaniu kwalifikacyjnemu: zmierzenie ciśnienia wewnątrzgałkowego, obliczenie mocy optycznej sztucznej soczewki oraz ogólna ocena stanu zdrowia.
Bardzo ważne jest żeby pamiętać, ze jeśli czujemy się osłabieni, przeziębieni to nie powinniśmy mieć operacji w danym dniu, ze względu na to, ze gwałtowny ruch głową taki jak ma miejsce przy silnym kaszlu, może okazać się niebezpieczny i może doprowadzić do uszkodzenia oka. W dniu operacji zaćmy nie powinniśmy pić takich napojów jak kawa czy alkohol ze względu na to, że mogą niebezpiecznie zwiększyć ciśnienie krwi. Również przed zabiegiem nie można używać kosmetyków na bazie alkoholu
Udar czy zawał tez jest przeciwwskazaniem do zabiegu. Dopiero po pół roku możemy przystąpić do zabiegu.
Przez trzy dni przed operacją pacjent w domu sam stosuje odpowiednio dobrane krople aby zabezpieczyć się przed wystąpieniem zakażeń i obrzęków pooperacyjnych,
Operacja zaćmy
Podstawowym celem operacji zaćmy jest poprawa ostrości wzroku do dali. Do bliży pacjent nadal będzie używał okularów.
Zaćmę czyli mętną soczewkę, trzeba połamać na kawałeczki. Następnie każdy kawałeczek soczewki rozbija się ultradźwiękiem a resztki odsysa z oka. Taka metodę nazywamy metodą fakoemulsyfikacji. Rany (mikrocięcia) uszczelnia się bez użycia szwów. Po oczyszczeniu torebeczki wszczepia się sztuczną soczewkę. Operację zaćmy wykonuje się w znieczuleniu miejscowym – kroplowym, bez stosowania zastrzyków. Zabieg jest bezbolesny. Dzień po operacji odbywa się kontrola stanu pooperacyjnego.
Dzięki najnowocześniejszym metodom operacyjnym zaćmy procent powikłań śródoperacyjnych i pooperacyjnych jest minimalny i wynosi poniżej 1%.